ماڵپەڕی هۆنەری و وێژەیی: هۆنراوە، کورتە بیرەوەری، چیرۆک و لێکۆڵینەوە
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
زرێواری ئەو سەردەمە یەکجار گەورەتر لە ئێستا بوو و نێزیک ئەبوویەوە بە زەلکاوەکانی دەوروبەری. گڵۆڵە گڵۆڵە مارئاوی داکەوتبوون و لە یەکتر ئاڵا بوون. لە سەر بنار و تەپۆڵکەکانیشەوە ماری وشکێش فڕکەیان ئەهات وە بە هوروژم لە هاتووچوودا بوون.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی یازدەهەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
بە بیروڕای من ئەگەر بزوتنەوەی زمانی فارسی لە شاری بەلخەوە دەستی پێ نەکردایێ و نەختێ لەم لاترەوە بواێی، ئێستە زمانی هەورامی زمانی ڕەسمی ئێران بوو.
دەقی بابەتەکە ببینە …. زمانی کوردی هەورامی
کڵەت لە چاوان کردووە، یا چاوی خوەت هەروا ڕەشە
مێخەکبەن و سمڵت پێ یە، یا بۆنی خۆت هەروا خۆشە
دەقی بابەتەکە ببینە …. کڵەت لە چاوان کردووە
رۆژێ ئەمنیش یاران شادی میوانم بوو
بۆ باخچەی دڵداری نۆگوڵێ جوانم بوو
دەقی بابەتەکە ببینە …. باخچەی دڵداری
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
“ئایریانە” ئەبێتە ناوی مەنسووب بە “ئایر”، وە چەن شانازیەکی گەورەیە بۆ گەلەکەمان کە لە حەوت یا دەهەزار ساڵ لەمەو بەر، باو باپیرانمان یەکەم هۆز و ڕەچەڵەکێ بوون کە ئاوریان دۆزیوەتەوە.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ووشەی ئاری یا ئاریا
کەوی کوێستان لە کوێ وەک تۆ خاڵ و مێڵ شیرینە
کەی خونچەی گوڵ وەکو لێوت نەخشاوا و رەنگینە
دەقی بابەتەکە ببینە …. کەوی کوێستان
ڕۆژێ من و دڵ بولبوڵی دڵشادی چەمەن بووین
هاوڕازی گوڵی گوڵشەن و نەسرین و سەمەن بووین
دەقی بابەتەکە ببینە …. من و دڵ
هەرچەن من بەدڵ ئەڵێم نابێ بە یاری تۆ واز بێنە سا
نابێتە ڕۆشنی دڵ ویاری غەمخواری تۆ واز بێنە سا
بە دەنگی : ژالە سنەیی
دەقی بابەتەکە ببینە …. وازبێنە سا
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
“سەرکردەتان کێ یە؟” چیرۆکێکی کۆمەڵایەتیە باسی خراپەی دووبەرەکایەتی و خۆ بەزل زانین ئەکا بە زمانێکی ساکار. ئەتوانن بیخوێننەوە و یا دای بگرن.
قەسەم بە مەستی نەرگس
بە ڕەشی ڕەشەڕێحان
بە بزەی لێوی خونچە
بە نەسیمی دەم بەیان
دەقی بابەتەکە ببینە …. قەسەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
حەسەن زیرەک زۆر خزمەتی کوردەواری کردووە، بە خوێندنی گۆرانی ” کرماشان شاری شیرینم” رەگ و دەماری کوردایەتی لە ناوچەی کرماشان کە ئەڕۆیشت وشکەوە بێ و لە هاتوو چۆ کەوێ خستیە گەشە.
دەقی بابەتەکە ببینە …. من و حەسەن زیرک
هەتاکوو من تۆم بێ لە نەشئەی نەو بەهارم چی
لە سێبەری کۆسارم چی لە گوڵزارم چی
دەقی بابەتەکە ببینە …. هەتاکوو من تۆم بێ
یەستێرەی گەلاوێژی ئاسمانی ژیانم بوو
مانگە شەوی هاوینی سەر کۆساری گیانم بوو
دەقی بابەتەکە ببینە …. ئەستێرەی گەلاوێژ
بەرهەمی: عوسمانی ئەحمەدی
ئەوکارەساتە بوو بە هۆی ئەوەی زۆرشتم بۆ بێتەوە یاد کە لە مێژوودا هاتوە. باوکێ بۆ مانەوە لە سەر هێز و دەسەڵات کوڕی خۆی کوشتووە وە یا کوێری کردووە، ئیتر بەم ئاکارە گەیشتم کە لە کۆمەڵەی ئادەمیزادا زۆرن ئەوانەی بەڕواڵەت ئادەمیزادن وە لە ڕاستیدا گورگن.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی دەهەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
ئەو ڕۆژە هات و ئێمەش لەگەڵ ئەفسەرەکە و دوو سێ سەرباز بە چەکەوە سوار بووین چوین. تماشام کرد، بەڵێ لەشکری سەلم و توور بەرانبەر یەک وەستاون، هەرچی بێڵ و داس و تەوەرداس و شیر و خەنجەرە هێناویانە و خەریکی هەڕەشە و گوڕەشە و جنێو دانن.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی نۆهەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
ژن و مناڵی هەژار و داماو لە بەیانی‌یەوە تا شەو لە نێو دارستانەکانا بە شوێن “مازوو” و “کڵکاف” و “سیچک” دا هەڵوەدایان بوو. ئەو بەرهەمانە کە کۆیان ئەکردەوە، ئەیان برد بۆ سنە، لە ڕەنگ ڕێزی بەن و دەزوو، بۆ تەنینی بەڕ و مافوورە و ئەوشتانە کەڵکی لێ وەرئەگێڕا.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی هەشتەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
لە شەری جیهانی‌دا کە ئالمانیەکان هەڵاتن تەنیا گلەنگێدەنەکانی تفەنگەکانیان لە گەڵ خۆ بردبوو. ئاسنگەرەکانی پاوە گلەنگێدەنیان بۆ ئەو تفەنگانە دروست کردبوو و کەڵکیان لێ وەرئەگرت.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی حەوتەم
بەرهەمی: عوسمان ئەحمەدی
جا ئەوەیە کە زۆر بەرچاوی و گرنگە، کە گەل خزمەتگوزارانی خۆی لە بیر ناباتەوە، ئەوانەی کە گیانیان لە ڕێگای ئازادی و شەرەفی نەتەوەکەیاندا داوە، نێویان، یادیان لە دڵی خەڵک دا ئەمێنێ و لە بیرەوە ناچن وە بە هەر موناسبەتێ، جەژنێ وە یا یادوارەیێ سەری کرنۆش و سپاسیان بۆ دا ئەنوێنن.
دەقی بابەتەکە ببینە …. ڕەشکەی بیرەوەریەکان-بەشی شەشەم
هەر وەختێ هەورە و نم نم بارانە
دێتەوە یادم ئەو زستانە
دەقی بابەتەکە ببینە …. نم نم باران
دڵ له دوی ئاسکی ئەوین وێڵ و کز و ئاواره بوو
ڕوو له کام هەردم ئەبا ئەی داد دڵ بێچاره بوو
دەقی بابەتەکە ببینە …. ئاسکی ئەوین